Catalaanse onderzoekers: Van afgedankte kleding naar bouwmateriaal

BARCELONA – ‘Fast fashion’ zorgt ervoor dat velen elke week volgens de laatste trends bij kan lopen. Maar het fenomeen zorgt ook voor eindeloze bergen kleding die niet meer gebruikt worden. Zo zou er 100.000 ton afgedankte kleding in de Atacama-woestijn in Chili liggen.

Jaarlijks zou wereldwijd tussen de 35 en 95 miljoen ton kledingafval worden geproduceerd. Behalve dat gebruikte kleding een enorme hoeveelheid afval vertegenwoordigt, is de extra moeilijkheid om de verschillende genaaide elementen zoals knopen en ritsen te scheiden, maar ook om verschillende vezels te scheiden op basis van hun samenstelling. Daarom komt het meeste textielafval terecht op stortplaatsen of in verbrandingsovens.

Catalaanse onderzoekers van de TECTEX-onderzoeksgroep van de Universitat Politècnica de Catalunya wilden hier iets aan doen en hebben een proces bereikt om dit kledingafval als nieuw bouwmateriaal te gebruiken.

De onderzoeksgroep heeft een nieuw constructiemateriaal ontwikkeld dat gebruik maakt van textielafval. Het materiaal (ontwikkeld op laboratoriumschaal) omvat in zijn samenstelling, naast textielafval, bindmiddelen en minerale vulstoffen. De kenmerken en eigenschappen zijn optimaal voor gebruik als bekleding voor geventileerde gevels. Het gerecyclede materiaal kan ook worden gebruikt als zwevende vloer, vals akoestisch plafond, gipsplaat en andere soortgelijke toepassingen.

De geventileerde gevel is een moderne bouwoplossing die is afgeleid van de spouwmuur. De gevels zijn opgebouwd uit meerdere aaneengesloten lagen, als een ui. Ze hebben normaal gesproken een binnenlaag, een isolatiesysteem tegen vocht en temperatuur, een geventileerde luchtkamer en een buitenlaag van bescherming. Deze laatste coating dempt thermische veranderingen en voorkomt zonnestraling.

Vanwege de ligging moet deze laag worden opgebouwd uit een licht en bestendig materiaal waardoor de benodigde draagstructuur tot een minimum kan worden beperkt.

 

Groot potentieel van nieuw materiaal

 

In deze context heeft het door TECTEX ontwikkelde materiaal een groot potentieel. Het combineert namelijk lichtheid en weerstand door de textielversterkin. Deze versterking verbetert tevens het warmte-isolerende vermogen en de akoestische absorptie. Het materiaal kan bovendien ook andere functies bevatten, zoals zelfreiniging of thermische absorptie, die kunnen worden verkregen door speciale additieven toe te voegen.

 

Versnipperd kledingafval

 

Het ontwikkelde materiaal is gebaseerd op versnipperd kledingafval dat na energiezuinige mechanische verwerking en zonder toevoeging van chemische producten een dun vilt vormt. Er kan ook een pasta van worden gemaakt op basis van cement en minerale vulstoffen. Vervolgens worden de vezellagen gemengd met pasta en in lagen gestapeld, waarbij, afhankelijk van de uiteindelijke toepassing, laminaten worden gevormd met diktes tussen één en twee centimeter.

Voor geventileerde gevelplaten is cement het ideale bindmiddel, omdat het beter bestand is tegen weersinvloeden. Er wordt echter onderzoek gedaan naar andere duurzamere bindmiddelen zoals kalk of minerale polymeren.

 

Resultaat: zeer licht materiaal

 

Het resultaat van dit proces is een zeer licht materiaal met een goede weerstand tegen buigen en stoten.

 

Milieubewustzijn in bouwsector

 

Net als andere economische sectoren wordt ook de bouwsector steeds milieubewuster en richt zich vaker op duurzaamheid. Dat is ook nodig want de bouw is verantwoordelijk voor ongeveer 35% van de CO2-uitstoot, 40% van het energieverbruik en 45% van het vaste afval in de Europese Unie.

 

Gebruiksfase gebouw meest milieubelastend

 

Deze berekening omvat de volledige levensduur van gebouwen, van constructie tot sloop, en ook het gebruik. In feite is de gebruiksfase die met de grootste milieu-impact. Hierin wordt al veel gedaan. Regels voor airconditioning en energieverbruik van gebouwen zijn strenger. Dat heeft geleid tot een verbetering van de thermische isolatie, een groter gebruik van hernieuwbare energiebronnen en een vermindering van het elektriciteitsverbruik.

 

Hoe verder te verduurzamen in de bouwsector?

 

Een manier om de duurzaamheid van gebouwen te blijven verbeteren, is door ook de impact van bouwmaterialen te verminderen. De huidige strategie is gericht op het verminderen van de energie van productieprocessen en het gebruik van duurzamere materialen zoals die voorgesteld door de Catalaanse onderzoeksgroep. Deze materialen omvatten hernieuwbare grondstoffen, gerecycled of uit de herwaardering van afval. Met deze laatste optie kan afval opnieuw worden verwerkt. Hierdoor kunnen de milieuvoordelen worden vermenigvuldigd.