Een tank vol luiers verwerkt tot kunststofkorrels

Volle luiers lijken niet echt een bron van nuttige grondstoffen, maar afvalenergiecentrale ARN in Weurt bewijst het tegendeel. Met een grote tank willen ze 27 duizend ton luiers per jaar om gaan zetten in plastic en methaan.

Op 18 september 2018 gaat de bouw van een luier-recyclingfabriek in Weurt van start. De grote tank die nodig is voor de opslag van de vieze luiers, wordt nu geproduceerd in Velsen.

Plastic flessen leveren ze weer in bij de supermarkt, papier zetten ze aan de straat, tuinafval stoppen ze in de groene container en glas gaat netjes in de glasbak. Als het om scheiden van afvalstromen gaat doen ze het in Nederland best aardig. En bij veel van deze materialen kun je je wel voorstellen dat ze er nog iets anders van maken. Maar kunnen ze ook iets met duizenden gebruikte luiers?
Bij ARN willen ze al die luiers graag hebben. Begin 2019 hopen ze namelijk klaar te zijn met de bouw van de eerste luierrecyclinginstallatie ter wereld. Luiers bestaan voornamelijk uit kunststof en papier, en met deze installatie wil het bedrijf elk jaar 27 duizend ton vieze luiers omzetten in nuttige bouwstenen: kunststofkorrels en methaan.

Stoom en druk

Het begon allemaal toen adviesbureau Elsinga ARN benaderde of ze geïnteresseerd waren in luierrecycling. Samen met onderzoekers van de Universiteit van Cottbus in Duitsland had dit bureau aangetoond dat je onder hoge druk luiers kunt recyclen met behulp van stoom. Volgens Arnoud Rozestraten, projectcoördinator bij ARN hebben zij vanuit hun andere installaties veel stoom voorhanden. Elsinga zag in hun een goede partner en was ook een unieke kans.

Inmiddels is de proefopstelling uitgebreid naar een tank van 300 liter waar de luiers in worden gestopt. Vervolgens spuit er onder hoge druk stoom naar binnen. De plastic onderdelen van de luiers smelten terwijl het papier uit elkaar valt en als het ware oplost in het water. De hoge druk rukt de organische stoffen in de poep en urine uit elkaar. Als de hele tank uiteindelijk weer afkoelt hou je twee dingen over: brokken plastic en een bruine slurry (een mengsel van water en deeltjes vaste stof).

Slurry vergisten

De plastic brokken verkoopt ARN aan een fabrikant van plastic bankjes. De slurry gebruiken ze wel. De waterzuiveringsinstallatie naast hun heeft een grote vergister, vertelt Rozestraten. De bacteriën in die vergister vinden hun slurry erg lekker, en zetten al die organische materialen om in methaan. Zo maakt de installatie schoon aardgas uit materiaal dat je normaal gesproken in het restafval zou verbranden.

Het concept werkt goed, maar nu moet ARN het nog op een grotere schaal uitvoeren. Ze hebben de eerste stap van 20 liter in het lab naar 300 liter in hun demotank al gemaakt. Ze zijn dus voorzichtig optimistisch dat deze volgende schaalvergroting ook gaat lukken. Wel moeten ze nog kijken of ze bijvoorbeeld de procesduur of afkoeltijd moeten aanpassen. Die factoren kunnen ze gelukkig vrij gemakkelijk regelen.

Aparte stroom

Voor de installatie is het nog wel nodig dat bedrijven en huishoudens de luiers apart aanleveren, want uit het restafval filteren gaat niet. Gelukkig zamelen veel ziekenhuizen en sommige kinderdagverblijven de luiers al apart in. Als iedereen de luiers apart inzamelt, gaat het in totaal om 350 duizend ton luiers per jaar in heel Nederland. Op dit moment hebben veel gemeentes nog geen aparte inzamelplek, dus halen ze die 350 duizend ton nog niet. Maar zij hebben ook nog niet genoeg capaciteit om dat allemaal te verwerken.

ARN is zelf niet direct van plan meer tanks te bouwen, maar geïnteresseerden kunnen natuurlijk altijd bij Elsinga aankloppen. Hun grote tank kan nog geen tien procent van alle luiers omzetten. Er is dus zeker nog ruimte voor andere partijen die licenties willen kopen. En dat zal op termijn wellicht ook wel nodig zijn, want door de vergrijzing zal de hoeveelheid incontinentieluiers nog groeien. Luiers gaan nu in de verbrandingsoven en dat is niet optimaal. Je haalt er nog zo veel moois uit!