Meer dan de helft van het ingezamelde textiel wordt bestempeld als ‘niet-herdraagbaar’. Dit gaat niet alleen om kleding die vies of kapot is, maar ook om kleding die simpelweg uit de mode is. ‘Niet-herdraagbaar’ textiel krijgt helaas niet altijd een waardevolle tweede bestemming.
Hilde en Remi van EigenDraads vinden dat dit anders moet, zij dromen van een circulaire textielketen. Vanuit hun werkplaats in de circulaire hub BlueCity zoeken ze naar manieren om het textiel inzamelsysteem te verduurzamen.
Een enorme berg ondraagbaar textiel
Van het textiel dat in Nederland wordt gesorteerd, wordt een deel geclassificeerd als herdraagbaar. Deze kleding komt terecht in kringloopwinkels. Het grootste deel van het textiel wordt bestempeld als ‘niet-hedraagbaar’ en wordt gerecycled tot laagwaardige producten zoals schoonmaakdoekjes en isolatiemateriaal. Het deel dat net verwerkbaar is tot deze producten eindigt in de verbrandingsoven.
84 procent van het in Nederland ingezamelde textiel verdwijnt over de grens. Het is onbekend wat er daar precies met het textiel gebeurt. Bovendien weigeren steeds meer landen textielimport, waardoor het nog belangrijker is om een waardevolle lokale bestemming voor afgedankt textiel te vinden.
EigenDraads ziet kansen in waardeloos textiel
Veel textiel wordt als waardeloos beschouwd terwijl dit volgens EigenDraads niet waardeloos zou moeten zijn. EigenDraads zoekt manieren om het niet-herdraagbare textiel weer waardevol te maken.
Dit doen ze onder andere door te zoeken naar de meest geschikte recyclingtechniek voor onverkoopbaar textiel. Mechanisch recycling, het vervezelen van textiel, is nu nog de beste bestemming. Helaas is niet al het textiel hiervoor geschikt, en zal een groot deel van dit vervezelde textiel nog maar één cyclus mee gaan voor het alsnog moet worden verbrand. EigenDraads zoekt uit of chemische recycling kansen biedt.
Nieuw hoofdstuk in business model
Het wordt voor textielinzamelaars en -sorteerders steeds onaantrekkelijker om textiel in te zamelen, de kwaliteit van het textiel wordt namelijk steeds lager terwijl de volumes toenemen. De kosten van het inzamelen en sorteren wegen vaak niet op tegen de opbrengsten van textielstromen. Door de niet-herdraagbare textielstroom waardevoller te maken, hoopt EigenDraads het inzamelen aantrekkelijker te maken. Hilde vertelt dat valorisatie van het niet-draagbare textiel een nieuw hoofdstuk toevoegd aan het business model van textiel inzamelaars en sorteerders. Deze financiële prikkels zijn broodnodig om het aandeel ingezameld textiel en de circulaire potentie van het ingezamelde textiel te verhogen.
Rotterdam als vertrekpunt
Het werk van EigenDraads worden mede mogelijk gemaakt door de financiële steun van CityLab010, het innovatieprogramma van Gemeente Rotterdam. EigenDraads is gevestigd in de startershub BlueCity, waar bedrijven die werken aan een circulaire economie samenkomen. Volgens Hilde is Rotterdam de perfecte plek om waarde te creëren. De stad is een belangrijke doorvoerhaven voor textiel uit binnen- en buitenland. Rotterdam kan in plaats van een stroom textielafval (waarvan we niet weten waar die terecht komt) een eigen textiele grondstof te creëren en exporteren.
Pilot met marathonshirts
Na de marathon in Rotterdam bleef er een stapel niet-herdraagbare shirts over. EigenDraads bracht de shirts naar een sociale werkplaats, waar de shirts vervolgens werden ontdaan van accessoires zoals knopen en ritsen.
De shirts zijn vervolgens met een chemische recyclingtechniek omgezet naar polyester garen en van dit garen hebben ze een nieuw kledingstuk gemaakt. De lancering van dit kledingstuk zou plaatsvinden in maart, maar is uitgesteld door de coronauitbraak. Wordt vervolgd!
Grootste uitdaging: schaalbaarheid
Uit de pilot bleek dat het technisch gezien mogelijk is om van textielafval een nieuwe grondstof te maken. Een belangrijke voorwaarde van slagen is een grote aanvoer van afgedankt, niet-herdraagbaar, gelijksoortig textiel. Zo kan het recyclingsproces op grote schaal plaatsvinden. Hilde vertelt dat het nieuwe textiel moet concurreren met de prijs en kwaliteit van ‘virgin’ alternatieven. Hiervoor is een technologie nodig die schaalbaar is onder commerciële voorwaarden.
Hun volgende stap is inzicht krijgen in de samenstelling van textiel dat wordt afgedankt. Dit doen ze in samenwerking met sorteerders en inzamelaars.
Hoe kun je als consument bijdragen?
Maak de juiste keuzes in de aanschaf van je kleding. Koop alleen dingen die je echt nodig hebt, die je voor langere tijd kunt gebruiken, van duurzame materialen of tweedehands. Ook met je kledingaankopen heb je impact op een mooiere wereld.
Probeer kleding die je niet meer draagt te ruilen of verkopen, zodat een ander er nog plezier aan heeft. Zo blijft de waarde van de kleding behouden.
Als dit allemaal niet kan, breng dan je kleding in een goed afgesloten zak naar de textielafvalbak.
