Studententeam Core van de Technische Universiteit Eindhoven heeft een installatie ontwikkeld voor het recyclen van elektronisch afval. Het apparaat functioneert volledig onder water en voorkomt batterijbranden, waarbij giftige gassen kunnen vrijkomen. Het team doet momenteel samen met de industrie praktijkonderzoek naar de praktische haalbaarheid van het concept.
Batterijen zijn misschien wel het grootste probleem in de recyclingindustrie. Ze kunnen niet alleen beschadigd raken, maar ook spontaan ontbranden. Dit heeft ervoor gezorgd dat batterijen de nummer drie oorzaak zijn van branden in de papierrecyclingindustrie en zelfs de nummer één oorzaak in de metaalrecyclingindustrie. Genoeg reden voor het studententeam om deze uitdaging op te pakken. Een innovatieve shredderinstallatie lijkt de oplossing voor dit probleem.
Veilig batterijen verhakselen
De batterijenshredder heeft wel iets weg van een enorme gehaktmolen. De batterijen worden aan de bovenkant in het apparaat ingevoerd, waarna ze op de hakmessen vallen. Wat overblijft zijn slechts kleine brokjes metaal en plastic.
Het doel is om vooral het meest complexe elektronische afval aan te pakken. Deze producten zorgen op dit moment namelijk voor problemen in de afvalverwerkingssector, vanwege het grote brandrisico, waarbij ook giftige gassen kunnen vrijkomen. De uitvinding van het studententeam voorkomt dit. Het geheim? De door hen ontwikkelde shredder functioneert volledig onder water. De eerste testen laten een positief resultaat zien. Kleine batterijen, muziekboxen, laptopaccu’s en nog veel meer producten zijn al succesvol ontladen en versnipperd met deze nieuwe technologie.
Chemische reacties
Het bijzondere aan de Core Titan, zoals het apparaat officieel heet, is dat het de batterijen niet alleen verhakselt maar ze tevens ‘ontbatterijt’. En dat is noodzakelijk, want de batterijen in de afvalstroom zijn gevaarlijk. In de 53 afvalverwerkingsbedrijven gespecialiseerd in batterijverwerking die Europa telt, vinden jaarlijks gemiddeld 49 batterijbranden plaats.
Bij deze branden komen gevaarlijke stoffen vrij, waar veel omwonenden last van kunnen hebben. Ook is het vuur vaak moeilijk te blussen. Waar je bij een gewone brand kan koelen met water of het geheel kan bedekken met schuim om te zorgen dat er geen zuurstof meer bij kan komen, gaat dit bij batterijbranden niet op. In batterijen treden bij brand namelijk chemische reacties op waarbij juist zuurstof vrijkomt. Zo bevatten veel batterijen kobaltoxide, dat zuurstof gaat afgeven als de temperatuur oploopt en wat resulteert in een kettingreactie.
Zoutoplossing
Om deze risico’s te vermijden, voegt Core Titan een zoutoplossing toe aan de batterijenbak. Het water zorgt ervoor dat de temperatuur tijdens het hakselen niet te ver oploopt, de zouten zorgen voor ontlading van de batterijen. Wat overblijft zijn geen stukjes batterij meer, maar brokjes metaal en plastic. In feite wordt de energie uit de batterij gehaald: de thermische energie met het water, de chemische energie met het zout.
Industriële schaal
Het hoofddoel van het studententeam uit Eindhoven is het versnellen en faciliteren van de circulaire economie. Eerder was het team al in het nieuws met een oven, waarmee de laatste overblijfselen van de recyclingindustrie zoals vliegas of pyrolyse-residuen worden omgesmolten en gevitrificeerd (verglaasd) tot een kunstmatig basalt. Hiermee worden onder andere tuintegels, aanrechtbladen en ballast gemaakt. Dit Fournos project wordt inmiddels opgeschaald in Moerdijk, waar een fabriek wordt ontwikkeld die 100.000 ton afval per jaar moet gaan verwerken.
En ook voor Titan wordt momenteel gewerkt aan een industriële afzet. Daartoe is een consortium opgericht, waarin verschillende partijen samen met Core de technologie op industriële schaal gaan toepassen. Het doel is om binnen een jaar de eerste tonnen aan materiaal in Nederland veilig om te zetten.
Volgend idee: voorsorteren
Het volgende studentenidee staat ook al in de startblokken. Dat is om met behulp van een röntgenscanner en Artificial Intelligence (AI)-technologie batterijverdachte producten specifieker voor te sorteren, de locatie van de batterij te detecteren, en die zo mogelijk te verwijderen. Op deze manier kan het huidige proces nog veiliger worden gemaakt. Het is immers zonde om alle producten direct te shredden. Met de juiste voorsortering lijkt het mogelijk om in de toekomst nog hogere recyclepercentages te behalen.
Correct inleveren
Maar aan het eind van de dag is er een heel simpele manier om het aantal batterijbranden af te laten nemen. Door elektronisch afval en batterijen correct in te leveren zijn we in staat om hieraan een significante bijdrage te leveren.