Unieke verdienmodel van reststromen uit uien

Waterman Onions in Emmeloord maakte een unieke verdienmodel van reststromen uit uien, knoflook en gember. Volgens directeur Erik Waterman lukt het zelfs om geweldige smaakmakers uit restproduct te maken dat ‘soms niet helemaal aan ‘westers’ schoonheidsideaal voldoet’.

De roots van Waterman Onions liggen in de provincie Zeeland waar de huidige eigenaren, de broers Wim en Erik Waterman, zijn geboren en getogen. Vader Waterman begon in de jaren vijftig een handelsbedrijf in aardappelen, wortelen en uien. De liefde, passie en kennis voor en over uien is er met de paplepel ingegoten.

In 1998 besluiten Wim en Erik te verhuizen naar Emmeloord om hier hun eigen bedrijf te starten. Waterman Onions BV was een feit. Het bleek een goede zet op de juiste plek. Op de huidige locatie is in 2002 een complete nieuwe opslag, sorteer- en verpakkingsbedrijf gerealiseerd. Maar de groei zette door en in 2010 is er een 5000 m2  opslag- en verwerkingsruimte bijgebouwd en vier jaar later diverse kantine, kantoor, tarreer- en werkplaats faciliteiten.

In 2017 is er wederom geïnvesteerd met een grotere ruimte voor opslag- en droog faciliteiten en verdere uitbreiding van de expeditieruimte en laaddocks. Met het vieren van het twintig jarige jubileum in 2018 heeft Waterman Onions laten zien klaar te zijn voor de toekomst. Excellent in de wereld van de ui, dat is Waterman. Al twee decennia lang.

Dit zijn niet alleen de klasse 1-producten maar ook producten met een vaak kleine uiterlijke afwijking, die daarom niet direct in het groenteschap kunnen liggen. Niets met die producten doen vindt Waterman een enorme verspilling van voedsel. Van deze fysiek afwijkende producten kunnen verrassend smakelijke voedingsmiddelen worden gemaakt, waarbij grondstoffen uit afwijkende items worden ontwikkeld in plaats van afval.

Knoflook die niet geschikt is voor de verse verkoop wordt omgezet in puree, knoflookmayonaise of knoflookketchup. Zelfs de kleine stukjes gember die worden uitgesorteerd, krijgen een doel doordat ze worden geperst tot gembersap, dat populair is als “gembershot”. Deze toevoegingen vinden tegenwoordig veel aftrek, niet alleen als gemberthee, maar ook als aanvulling in smoothies en mocktails. Dit wordt bovendien beschouwd als bijzonder gezond.

De markt waarover gesproken wordt, is volgens Waterman van onschatbare waarde. De verkoop richt zich op verschillende culinaire toepassingen, zoals uien-, gember- en knoflookpuree. Na het persen blijft er ook een vezelig restmateriaal over, dat geschikt is voor verpakkingskarton. Uienstaarten en -schillen worden samengeperst tot blokken voor pallets. Een alternatieve methode om met resten om te gaan, is het creëren van ‘pellets’, die als brandstof voor kachels dienen. Dit draagt bij aan een zeer efficiënte benutting van de restmaterialen en resulteert in bijna geen verspilling.

Nederknoflook

Een andere benadering om meer in lijn te zijn met de principes van de circulaire economie is om de productie dichter bij huis te vestigen. Een voorbeeld hiervan is de keuze voor Nederlandse knoflook, wat een alternatieve optie is in plaats van import uit China. Dit heeft te maken met de mildere smaak van Nederlandse knoflook, waardoor de geur na consumptie minder prominent aanwezig is. Als knoflookpuree biedt het daadwerkelijk een smaakversterking aan gerechten. De waarde van het halen van smaakversterkers uit duurzame teeltpraktijken van nabijgelegen bronnen wordt benadrukt. Deze aanpak minimaliseert verspilling en draagt bij aan een lage ecologische voetafdruk als eindresultaat.

Binnen de samenwerking tussen de schakels in de keten inspireren ondernemers elkaar om meer circulair te gaan denken. Deze benadering heeft zich ontwikkeld tot een businessmodel, waarbij wat voorheen als afval werd beschouwd nu waarde heeft en tevens duurzamer is.

Tijdens een recent online seminar, georganiseerd door Rabobank, deelden de ondernemers hun kennis. Waterman is van mening dat de nieuwe workshop ‘Circulair ondernemen in 1 dag’ nieuwe initiatieven zal voortbrengen, met minder verspilling en voordelen voor de bedrijven die ze oppakken. De samenwerking en uitwisseling tussen leveranciers en afnemers versterken het concept nog verder.