Nieuw onderzoek suggereert dat een deel van het zand dat nu gebruikt wordt om beton en cement te maken, vervangen kan worden door versnipperde, gebruikte luiers.
De toch tamelijk kostbare luiers, die in jonge gezinnen bijna niet aan te slepen zijn, verliezen prompt hun waarde zodra er in gepoept of geplast is. De luiers belanden vervolgens in de luieremmer om – in het gunstigste geval – apart ingezameld en gerecycled te worden. In veel gevallen belanden de vieze luiers echter op de vuilnishoop of in de verbrandingsoven. Zonde, zo betogen onderzoekers nu in het blad Scientific Reports. Want ook de vieze luier kan in principe prima een tweede leven krijgen. En wel als…bouwmateriaal. Middels experimenten tonen de wetenschappers namelijk aan dat vieze luiers gebruikt kunnen worden om beton en cement te maken.
Schoongemaakt en versnipperd
Dat klinkt iemand die wel eens een luier van dichtbij gezien of geroken heeft misschien niet direct heel aantrekkelijk in de oren. Maar wees gerust; de luiers worden eerst gereinigd, zo vertelt onderzoeker Siswanti Zuraida aan Scientias.nl. De vieze luiers worden voor gebruik schoongemaakt. Ze verwijderen uitwerpselen met behulp van water en om de urine te verwijderen laten ze de luiers weken in water waarin bepaalde chemicaliën zijn opgelost. Vervolgens laten ze de luiers drogen, om ze daarna te versnipperen.
Beton en cement
Die versnipperde luiers worden vervolgens gebruikt om beton en cement te maken. Ze vervangen daarbij een deel van de tamelijk grote hoeveelheid zand die normaliter nodig is om beton en cement te verkrijgen. Zo wijzen experimenten uit dat tot wel tien procent van het zand dat normaal gesproken nodig is om kolommen en balken ten behoeve van een drie verdiepingen tellend huis te maken vervangen kan worden door luiers. En wanneer je ervoor kiest om een gelijkvloerse woning te bouwen, loopt dat percentage zelfs op tot 27 procent. Ondertussen kan tot wel 40 procent van het zand dat normaliter nodig is om de muren binnen deze woning op te trekken vervangen worden door versnipperde luiers. En ook bij het storten van de vloer kan tot wel negen procent van het zand dat nodig is, worden ingeruild voor gebruikte luiers.
Win-win
Het is veelbelovend, zo vinden de onderzoekers. Want de methode maakt het mogelijk om grote hoeveelheden luiers opnieuw te gebruiken. En dat is geen overbodige luxe; want nog elk jaar belanden – met name ook in ontwikkelingslanden – enorme hoeveelheden luiers op vuilnishopen en in verbrandingsovens. Het recyclingproces dat nu beschikbaar is, wordt eigenlijk alleen toegepast in ontwikkelde landen, omdat de achterliggende technologie lastig is en het voor ontwikkelingslanden simpelweg te duur is, vertelt Zuraida. Daarom is het erg belangrijk om met name ook voor ontwikkelingslanden een goedkope recyclingsmethode te introduceren. Bovendien snijdt het mes aan twee kanten; in ontwikkelingslanden is namelijk in toenemende mate behoefte aan goedkope woningen. En door luiers als bouwmateriaal te gebruiken, kunnen de kosten terug worden gebracht. Het vervangen van een deel van het zand is een manier om de kosten van bouwmaterialen te beperken, aldus Zuraida.
Uitdagingen
Toch kan het nog wel even duren voor versnipperde luiers een vertrouwd gezicht op de bouwplaats zijn. Er zijn namelijk nog wel een aantal hobbels te nemen. Zo moet er bijvoorbeeld nog nagedacht worden over een methode om vieze luiers klaar te stomen voor een tweede leven in de bouw. Voor dit onderzoek reinigden de onderzoekers de vieze luiers met de hand, om ze vervolgens ook met de hand te versnipperen. Om op te kunnen schalen zal dat in de toekomst anders moeten. De bewerking van de luiers is nogal een uitdaging, bevestigt Zuraida. Omdat je de luiers moet verzamelen, wassen, drogen en versnipperen. Ze deden dat met de hand, dus dat kostte nogal veel tijd. Het is dan ook nodig om te investeren in een machine die dat werk kan doen. Daarnaast is het ook belangrijk dat er nog meer onderzoek wordt gedaan naar de eigenschappen van cement en beton waarin een deel van het zand vervangen is door versnipperde luiers. En ten slotte vereist het ook een nauwe samenwerking tussen onderzoekers, afvalinzamelingsbedrijven en overheden. Zo moeten de bedrijven de luiers apart gaan inzamelen en zullen overheden de reglementen in de bouw moeten aanpassen om de toepassing van luiers mogelijk te maken.
En zo is er al met al dus nog veel werk aan de winkel. Maar dat doet niets af aan het enthousiasme van de onderzoekers. Zij tonen aan dat het mogelijk is om gebruikte luiers toe te passen in samengestelde bouwmaterialen (zoals beton en cement, red.) en dat dat met name interessant is als je uit bent op milieuvriendelijke en kostenbesparende bouwmaterialen. Daarnaast kan het hun kijk op de vieze luier voorgoed veranderen. Gebruikte luiers – die tot op heden vaak eindigden in de verbrandingsoven of vuilnishoop – worden weer waardevol.