Nederlanders gooien jaarlijks zo’n 1,2 miljoen matrassen weg. En recycling blijkt lastig: het merendeel van die oude matrassen belandt daardoor in verbrandingsovens. Daarbij komt CO2 vrij en gaan mogelijke grondstoffen verloren. Dat moet dus anders.
In samenwerking met matrassenfabrikanten, beddenleveranciers en recyclingbedrijven onderzoekt TNO momenteel in hoeverre pyrolyse een goed alternatief is. Dit is een technologie waarbij je materialen op hoge temperaturen verhit, zonder daar zuurstof aan toe te voegen. Het materiaal verbrandt dan niet, maar valt op moleculair niveau uit elkaar. En dat is ook precies de bedoeling, want dat levert weer nieuwe grondstoffen op voor de petrochemische industrie.
In Petten hebben onderzoekers op laboratoriumschaal al de nodige proeven gedaan. Daarbij hebben ze de pyrolyse-oven op verschillende temperaturen gezet. De hitte varieerde van 300 tot 700 graden. En hoe hoger de temperatuur, hoe kleiner de moleculen. Verschillende temperaturen leveren dus verschillende soorten materialen op. Zoals propeen, een belangrijke grondstof voor de productie van kunststoffen, weet Rob de Ruiter. Vanuit TNO is hij de business developer voor PRIMA, het Pyrolyse Recycle Initiatief voor Matrassen.
Bij de pyrolyse van oude matrassen komt ook methaan en CO vrij, vervolgt De Ruiter. Handig, want dat gas kunnen ze weer gebruiken als energiebron voor het proces. Al met al een mooie stap dus in de richting van de circulaire economie. Daarbij is het nog wel even de vraag wat er gebeurt als je pyrolyse grootschalig inzet. Ook op dat vlak loopt er momenteel een pilot.
In twee zogenaamde pilot plants van twee PRIMA-consortiumpartners, Waste4me in Moerdijk en Enerpy in Delfzijl, worden al oude matrassen in pyrolyse-ovens gestopt. Het is nog te vroeg voor harde conclusies, maar ik begreep al wel dat tot dusver ook daar de resultaten veelbelovend zijn. Dus wie weet: misschien komt er in de toekomst wel een speciale plant voor oude matrassen.
Als ze in Nederland hun oude matrassen niet meer verbranden, maar op een chemische manier recyclen, kunnen ze de CO2-uitstoot flink verminderen. Daar wordt Koninklijke CBM blij van, de branchevereniging voor interieurbouw en meubelindustrie, die ook de initiatiefnemer is van het PRIMA-project.
Naast CBM en TNO werkt de hele keten actief mee aan dit project. Dus ook bedden- en matrassenfabrikanten, hun toeleveranciers en recyclebedrijven. Alles is beter dan verbranden, vindt Jaap Westland, commercieel directeur van M line. Heel mooi dus dat het via pyrolyse mogelijk is om uit oude matrassen vloeistoffen en gassen te winnen, die vervolgens weer als grondstoffen kunnen worden gebruikt. Ze zijn wel benieuwd welke materialen het meest voor pyrolyse in aanmerking komen. Dan kunnen ze daar voortaan bij hun inkoop rekening mee houden.
Ook Roel Douma, directeur van Riviera Slaapcomfort, is enthousiast. Hun matrassen ontwikkelen en produceren zij zoveel mogelijk op basis van natuurlijke en herwinbare grondstoffen, zoals natuurlatex, wol en katoen. Dat is een bewuste keus. Hoewel veel van deze materialen natuurlijk afbreekbaar zijn, zien zij deze nog steeds de verbrandingsoven ingaan, en dat voelt niet goed. Omdat recycling van natuurlatex nu nog beperkt is, hopen zij dat pyrolyse de oplossing is om hun producten nog duurzamer te maken.
