PMD
Recycling
Nederland
Verpakkingen
Verpakkingen zijn meestal gemaakt van plastic en metaal of een mix daarvan. Daarom worden verpakking aangeduid met PMD (Plastic, Metaal, Drinkpakken) of nog specifieker met PBD (Plastic, Blik, Drinkpakken). Verpakkingen worden steeds beter recyclebaar en door een verplichte bijdrage van producenten is de recycling voorzichtig begonnen.
Sinds 2015 zamelen we plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drinkkartons gescheiden in. Vroeger was dit een groot deel van ons restafval, maar deze afvalstroom kan gerecycled worden. Van de drinkpakken wordt onder meer toiletpapier gemaakt en van blik weer nieuw blik. De verschillende soorten plastic worden van elkaar gescheiden en verwerkt tot granulaat. Dit zijn korrels die de basis vormen voor nieuwe plastic producten, zoals emmers, speelgoed en tuinmeubels.
Voor of na scheiden?
Gemeenten hebben er massaal voor gekozen om PMD voor te scheiden en verstrekken hiervoor een speciale container, vaak met oranje deksel. Maar de eerste gemeenten komen daarvan terug. Want machines kunnen ook nascheiden en dat scheelt kosten en is veel makkelijker dan voorscheiden. Er moet een infrastructuur voor voorscheiden worden opgezet: dit geeft extra kosten doordat ondergrondse containers leeggemaakt en schoongemaakt moeten worden. Daarnaast merken veel gemeentes nu dat vooraf PMD scheiden een veel lager rendement van bruikbare grondstoffen geeft, omdat veel inwoners PMD onbewust niet goed scheiden. Als PMD-afval voor meer dan 15% vervuild is, kan het niet meer gerecycled worden en gaat het rechtstreeks de verbrandingsoven in. Gevolg is een lagere opbrengst van hergebruik en een hoger vast tarief voor de afvalstoffenheffing. Minder duurzaam en financieel onaantrekkelijk.
Recyclebaar versus Gerecycled
Uit onderzoek van Natuur & Milieu uit 2021 blijkt dat het grootste gedeelte (65%) van de supermarktverpakkingen niet of maar beperkt recyclebaar is. Recyclebaar betekent dat het gerecycled kan worden maar nog niet dat daadwerkelijk het gerecycled wordt. Uit analyse van Natuur & Milieu blijkt gelukkig ook dat er een forse verbetering mogelijk is. Meer dan de helft van de probleemverpakkingen is met een simpele aanpassing wél goed recyclebaar te krijgen. Een voorbeeld is het etiket. Als dat van papier is, en vastgelijmd zit op plastic, zit dat recycling in de weg. Een tweede voorbeeld is de wikkel, zoals je die bijvoorbeeld ziet rondom flessen wasmiddel. De wikkel is vaak van een ander materiaal gemaakt, waardoor de sorteermachine verstoort raakt. Een verpakking die niet te recyclen is, eindigt in de verbrandingsoven. In het beste geval wordt het plastic ‘gedowncycled’. De kwaliteit wordt lager en het plastic kan alleen nog maar voor eenmalige toepassingen als plastic opvulmiddel of bermpaaltje worden gebruikt. Aangezien er een teveel aan dit soort plastic is, wordt het vaak alsnog verbrand.
Hoeveel PMD recyclen we?
Hier zijn geen eenduidige cijfers over. Vandaar de vraagtekens bij de cijfers op deze pagina. De meeste plastics zijn los van elkaar recyclebaar. Maar in verpakkingen zijn plastics meestal gemixt en versmolten met elkaar. Er wordt geclaimed dat we in Nederland minder dan 50 procent van het plastic verpakkingsmateriaal recyclen dat op de markt komt. In de Europese Unie ligt het recyclingpercentage nog lager. Wereldwijd is het percentage heel laag: 14 procent wordt gescheiden ingezameld en slechts 5 procent gerecycled. Een derde van het verpakkingsmateriaal wordt helemaal niet ingezameld en komt in het milieu terecht.
Hoe werkt het?
Het PMD-afval wordt bij het inzamelstation gewogen en op kwaliteit gecontroleerd. Partijen die te veel vervuiling bevatten, bijvoorbeeld door etiketten, worden afgekeurd en gaan naar de verbrandingsoven. Partijen die zuiver genoeg zijn, worden samengeperst en gaan naar een sorteerstation. Ze worden daar zo goed mogelijk op soort gesorteerd. Vervolgens wordt het plastic versnipperd, gesmolten en verwerkt tot granulaatkorrels die in een nieuw product terechtkomen.
Plastic is er in veel vormen, maten en kleuren. Dat maakt het lastig en duur om te recyclen. Mede omdat gerecycled plastic nu vaak van mindere kwaliteit is dan nieuw plastic, is de vraag naar gerecycled plastic ook laag. Een oplossing hiervoor kan zijn om de samenstelling van plastic-verpakkingen uniform te maken.
Waarom geen plastic gebruiksvoorwerpen?
In Nederland is in de wet vastgelegd dat de producenten van verpakkingsmaterialen verantwoordelijk zijn voor de inzameling en recycling van verpakkingsafval dat vrijkomt bij huishoudens. Je betaalt daar bij de aanschaf van een product een kleine bijdrage voor. Deze vergoeding geldt alleen voor verpakkingen en niet voor gebruiksvoorwerpen als tuinstoelen en speelgoed. Daarom mogen alleen verpakkingen bij het PMD,
Recyclingbijdrage
Bedrijven die verpakte producten op de markt brengen zijn wettelijk verplicht bij te dragen aan recycling. Het Afvalfonds Verpakkingen treedt op namens de vertegenwoordigers van het verpakkende bedrijfsleven. De inzameling en recycling van verpakkingen wordt gefinancierd door de bedrijven die verpakte producten in Nederland op de markt brengen. Zij doen dit door over hun verpakkingen een heffing (de afvalbeheersbijdrage verpakkingen) te betalen aan het Afvalfonds Verpakkingen, die daaruit de gemaakte kosten voor inzameling en recycling van huishoudelijk verpakkingsafval vergoedt.
Hoeveelheid
? kg
per jaar in Nederland
Samenstelling
+250 mixed plastics
Recyclingpercentage
? %