PharmaSwap brengt vraag en aanbod van medicijnen bij elkaar om zo verspilling tegen te gaan. In Nederland wordt naar schatting jaarlijks zo’n 100 miljoen aan medicijnen verspild. Zonde, vinden apothekers Jelmer Faber en Piter Oosterhof. In samenwerking met FLOOW2 Healthcare richtten ze PharmaSwap op: een deelmarktplaats waar apothekers vraag en aanbod van medicijnen bij elkaar kunnen brengen. Het uiteindelijke doel is de verspilling van medicijnen via een circulaire werkwijze te verminderen.
Niet alleen patiënten, ook apotheken en leveranciers houden veel medicijnen over. Na het verstrijken van de houdbaarheidsdatum worden deze vaak weggegooid. Kan dat niet anders? De KNMP, de beroeps- en brancheorganisatie voor apothekers, er in ieder geval heel duidelijk over: hergebruik is niet dé oplossing. Teruggebrachte medicijnen worden vernietigd. Apothekers kunnen ze niet opnieuw aan een patiënt meegeven omdat de veiligheid ervan niet meer gegarandeerd kan worden. Er is immers geen bewijs van een juiste opslag van de medicijnen bij de patiënt waardoor heruitgifte grote risico’s met zich meebrengt. Deze risico’s zijn onder de huidige wetgeving de verantwoordelijkheid van de apotheker, zo is te lezen op de website.
Alliance Healthcare
Faber en Oosterhof benadrukken echter dat het bij PharmaSwap uitsluitend gaat om medicijnen die niet bij patiënten zijn geweest, en waarbij de veiligheid en kwaliteit geborgd is doordat het bewaard is volgens de geldende wet en regelgeving. Oosterhof zegt dat vanuit onderzoek zij weten dat medicijnen door patiënten vaak niet goed bewaard zijn. Te koud, of juist te warm, etc. Maar in de farmaceutische kolom, waar het bewaren van medicijnen aan allerlei wet- en regelgeving voldoet, speelt dit probleem niet. Ze werken samen met Alliance Healthcare, omdat zij weten dat het om geneesmiddelen gaat, en dat die in bepaalde omstandigheden bewaard en getransporteerd moeten worden.
Landelijke uitrol
PharmaSwap voerde de afgelopen maanden een pilot uit waar twintig apotheken aan deelnamen. In totaal zijn 68 verpakkingen – met een gezamenlijke waarde van 54.000 euro – niet vernietigd, en nog van waarde geweest voor een patiënt. Met dit resultaat hopen de initiatiefnemers ook de gezondheidsinspectie en het ministerie van VWS te bereiken. En dat zou nog wel eens tegen problemen kunnen stuiten. Want: hoe garandeer je een veilige conditie van de medicijnen, wanneer het in de roulatie gaat?
Pilot
Met de succesvolle pilot hopen de initiatiefnemers achter PharmaSwap het platform landelijk te kunnen introduceren en het aantal gebruikers te laten groeien. Toen ze twee jaar geleden met het concept langs verschillende beroepsverenigingen en ook het ministerie gingen, werd het probleem nog niet herkend. Ze moesten eerst maar eens de urgentie van het probleem en de potentie tot besparing aantonen. Met de pilot hebben ze de kansen in ieder geval duidelijk gemaakt. De resultaten zijn in enkele maanden behaald met twintig apotheken. Wanneer alle apotheken in Nederland aanhaken, lopen de potentiële besparingen op tot in de miljoenen.